Từ khi internet tại Việt Nam trở nên phổ biến, các diễn đàn đã trở thành một trong những nơi quy tụ hàng triệu thành viên, hàng triệu người sử dụng mạng toàn cầu tại nước ta. Thông qua các diễn đàn này, cộng đồng sử dụng internet đã tìm thấy không ít những câu trả lời cho những thắc mắc chưa được giải quyết về nhiều vấn đề, hay đơn giản hơn chỉ là tìm thấy cho mình một cộng đồng có cùng sở thích để trao đổi những vấn đề có liên quan. Thế nhưng, trong những cộng đồng tưởng chừng như lớn mạnh ấy, vẫn tồn tại đâu đó những góc tối, những “trào lưu” tạo ra không ít những khó chịu cho những người sử dụng internet nói chung, cũng như những thành viên diễn đàn nói riêng. Điều đáng nói ở đây, là những mặt tối mà GenK chuẩn bị “phơi bày” ra đây lại được không ít thành viên hưởng ứng một cách nhiệt tình mà không hay biết rằng hành động của mình đã gây ảnh hưởng đến danh tiếng của cả một cộng đồng, và ảnh hưởng trực tiếp đến nhiều người khác. Hãy bắt đầu với cộng đồng công nghệ được mệnh danh là diễn đàn công nghệ lớn nhất Việt Nam, diễn đàn vOz. Khởi đầu là nơi dành cho cộng đồng overclock máy tính tại Việt Nam (VOZ – Vietnam Overclocking Zone), dần dần vOz đã trở thành nơi những chủ đề về công nghệ được bàn luận sôi nổi nhất, từ máy tính, điện thoại đến nghe nhìn. Đáp ứng nhu cầu của các thành viên, ban quản trị diễn đàn mở ra box Chuyện trò linh tinh để tạo ra nơi các thành viên có thể trao đổi những chuyện không liên quan đến công nghệ, hay đơn giản hơn là nơi… tán chuyện. Ném gạch level: “Bầy đàn” Nếu chỉ là nơi để “tán phét” đơn thuần, thì chắc chắn f17 sẽ không thể nào có mặt một cách vinh dự trong bài viết này. Lâu dần, cộng đồng f17 đã hình thành nên một thói quen không lấy gì làm hay ho: Hùa nhau ném ‘gạch’ bất kỳ ai có ý kiến trái ngược hay không làm vừa lòng số đông, bất kể ý kiến này là đúng hay sai. Dần dà, “văn hóa ném gạch” đã được các thành viên box chuyện trò linh tinh đem sang cả những mạng xã hội như Facebook, nơi tồn tại không ít các fanpage có liên quan đến vOz và f17 nói riêng. Chúng ta sẽ bỏ qua những trường hợp cộng đồng f17 “tập trung” trả đũa một ý kiến nào đó mang phong cách “trẻ trâu”, hay có những tư tưởng trái với đạo đức nói chung. Chẳng hạn cộng đồng đã không ít lần xôn xao vì những đoạn status có nội dung không mấy hay ho về những bậc sinh thành của những cô bé cậu bé tuổi teen tập tành sử dụng Facebook mỗi khi có chuyện gì họ không vừa lòng cha mẹ, và đôi khi, thành viên f17 cũng có mặt tại đó để “ném gạch” status kia. Thế nhưng cũng đã có không ít những người lên tiếng bày tỏ thái độ bất bình trước cách ứng xử “bầy đàn” của một bộ phận cư dân mạng tự xưng là “member f17”. Kết quả là khi những người này phát hiện ra, thì status mang nội dung “động chạm” đến “họ” sẽ tràn ngập những comment không lấy gì làm văn minh, nếu không muốn nói là quá tục tĩu. Và khi nói đến từ “bầy đàn”, GenK sử dụng cụm từ này đúng theo nghĩa đen của nó. Có không ít người chưa rõ đầu cua tai nheo của câu chuyện, cũng đã không ngần ngại tham gia “góp gạch”. Xin được nhắc lại, thực trạng này hoàn toàn không phải thực trạng chung của toàn bộ vOz nói chung hay f17 nói riêng, mà chỉ tồn tại ở một bộ phận người sử dụng internet trẻ. Thực trạng này đã “phát triển” tới mức các điều hành viên diễn đàn vOz đã phải thông báo rằng, mọi vấn đề phát sinh trên Facebook hay bất kỳ trang web nào khác vOz đều không thuộc quyền quản lý của diễn đàn này, và những “cư dân mạng” kia hoàn toàn không đại diện cho diễn đàn công nghệ vOz. Thế nhưng “con sâu làm rầu nồi canh”, hành động của một số người đã khiến không ít người sử dụng internet khác có cái nhìn không mấy thiện cảm về không chỉ riêng lẻ box chuyện trò linh tinh, mà còn cả diễn đàn vOz. Một mảng tối khác, phong trào ghép ảnh một số nhân vật bằng Photoshop cũng đã khiến không ít người phải điêu đứng. Tuy nhiên GenK trước đây đã có một bài phân tích tình trạng này và hậu quả có thể phát sinh, vì vậy trong bài viết này sẽ không đề cập cụ thể. Vô tư bàn luận chuyện phòng the Chuyển sang một diễn đàn khác, webtretho. Được thành lập vào tháng 9 năm 2002 với mục đích tạo ra một cộng đồng nơi các ông bố bà mẹ có thể chia sẻ kinh nghiệm chăm sóc những đứa con của mình. Mục đích rất thiết thực, cũng không khác so với mục đích chung của vOz. Thế nhưng trong nhiều năm, một số box như giới tính (nay đã không còn tồn tại) hay tâm sự lại là nơi các “mẹ” chia sẻ không ít chủ đề với nội dung khá phản cảm, vừa không phù hợp với thuần phong mỹ tục. Phần lớn những chủ đề này đều xoay quanh câu chuyện phòng the, câu chuyện mà không ít người Việt Nam, mang tư tưởng phương Đông vẫn còn không khỏi dè dặt khi đề cập. Thế nhưng một số người, GenK tạm gọi là những ông bố, bà mẹ trẻ vẫn vô tư bàn luận những điều chỉ xuất hiện ở những trang web khiêu dâm, hay những câu chuyện 18+ vô cùng dung tục. Nhiều người đã từng nói đùa rằng, vào những box như thế này của webtretho, người dùng internet cứ như lạc vào l****.us, một diễn đàn chuyên về những nội dung khiêu dâm rất nổi tiếng. Câu nói đùa này hoàn toàn có căn cứ. Trên đây mới chỉ là hai ví dụ tiêu biểu của những góc tối trong những diễn đàn tại Việt Nam. Vẫn còn rất nhiều những “góc tối” khác mà GenK chưa có cơ hội khai thác, ví dụ như xa…ong, một diễn đàn tập hợp không ít người có thú vui khá bệnh hoạn là dùng máy ảnh và săn lùng những bức ảnh chụp những xác người chết không còn nguyên vẹn, rồi tự coi đó là “nghệ thuật”. Tạm kết Tổng kết lại, những hành động không đẹp của những thành viên nhiều diễn đàn chung quy cũng chỉ là một phần nhỏ trong số hàng triệu cư dân mạng đang hàng ngày hàng giờ truy cập internet. Cũng như với đời sống thường ngày, có lẽ ngay cả cuộc sống ảo cũng sẽ cần tới những “luật bất thành văn”, tác động vào ý thức người sử dụng internet, để góp phần tạo ra một môi trường mạng văn minh hơn. From: GenK
