[TechPowerUp Review] ASUS Z97-A

umbrella_corp · 2/10/14

Lời nói đầu

Nhiều tháng đã trôi qua kể từ khi nền tảng Z97 của Intel ra mắt, BIOS trên các bo mạch chủ Z97 của ASUS đã được tinh chỉnh gần đạt tới mức hoàn hảo nhất. Rất tiếc là không phải ai trong chúng ta cũng có túi tiền dư dả để là một trong những người đầu tiên tiếp nhận những tinh hoa của Z97. Tôi đã lần lượt thử nghiệm rất nhiều sản phẩm của ASUS rồi nhưng lựa chọn nào là phù hợp nhất với túi tiền eo hẹp? ASUS Z97-A gần như đáp ứng những gì người dùng mong muốn ở nền tảng chipset Z97. Hãy tìm hiểu tại sao tôi lại chọn Z97-A nhé.

Sở hữu khá nhiều các tính năng vốn có của bo mạch chủ ASUS, bao gồm gói phần mềm dễ dùng cùng bộ BIOS rất nhiều option để tùy chỉnh, ASUS Z97-A có thể nói là một trong những sản phẩm rất phù hợp với đa số khách hàng có số tiền đầu tư ít nhưng vẫn hưởng các công nghệ mới nhất của Z97 mà một trong số đó có thể nói đến đó là khả năng hỗ trợ các ổ cứng chuẩn SATA Express mà tôi đang nắm giữ trong tay một trong rất ít những ổ cứng hỗ trợ chuẩn này.

Đặc tả chi tiết của sản phẩm

umbrella_corp · 2/10/14

Đóng gói sản phẩm

Phía trước và sau hộp của Z97-A đã chỉ ra rất nhiều những tính năng mới đi kèm theo sản phẩm mà nổi bật nhất phải nhắc đến là chức năng 5-way Optimization được in rất to ngay ở phía mặt trước.

Mở nắp hộp lên là bo mạch chủ Z97-A được nằm gọn gàng bên trong bọc nilon cùng với dàn phụ kiện nằm ngay dưới với số lượng của chúng hoàn toàn tương xứng với giá tiền bỏ ra cho bo mạch chủ này.

umbrella_corp · 2/10/14

Phụ kiện

ASUS chỉ đính kèm rất ít phụ kiện cho bo mạch chủ này bao gồm:

Sách hướng dẫn chung

1 x Sách giới thiệu tính năng bo mạch chủ

1 x I/O shield

1 x cầu SLI

3 x cáp SATA III

1 x bộ đầu nối Front Panel

1 x sticker ASUS

1 x dĩa driver

umbrella_corp · 3/10/14

Thiết kế bo mạch

Đối với các sản phẩm đầu bảng dòng phổ thông, ASUS áp lớp sơn đen nhánh cùng màu heatsink màu vàng khá đẹp tuy nhiên với sản phẩm cấp thấp như Z97-A thì họ lại dùng lớp sơn nâu truyền thống thay vì đen. Rất may là màu sơn bo mạch chủ cũng phù hợp với phần còn lại của nó nên cũng không sao nếu bạn là người không quá khắt khe.

Ở khu vực socket trước và sau rất thoáng đãng và tương thích với rất nhiều tản nhiệt CPU to ngoài tản nhiệt gốc của Intel.

Khu vực cổng giao tiếp mở rộng bao gồm 3 khe PCIe x16, 2 khe PCIe x1 và cặp khe PCI truyền thống. Bo mạch chủ này có tất cả 4 khe RAM hỗ trợ dung lượng RAM lên đến 32GB với xung nhịp ép xung lên đến 3200MHz.

Ở khúc dưới bo mạch chủ có khá nhiều đầu cắm dành cho Front Panel. Ngoài ra còn có một gạc TPU nhỏ bên phải cho phép bạn có thể test thử bo mạch chủ để nó ép xung tự động sau đó mới cài Windows và 6 đầu cắm quạt 4 pin nằm rải rác khắp nơi trên bo mạch chủ Z97-A mà bạn có thể điều khiển tốc độ của chúng trong BIOS.

Khu vực cổng kết nối mặt sau bo mạch chủ gồm có 1 cổng mạng LAN, D-Sub, DVI, Display Port, HDMI, USB 2.0, USB 3.0 và các cổng âm thanh 8 kênh và 1 cổng âm thanh cáp quang. Ở đây cũng có 1 đầu cắm PS/2 cho phép bạn kết nối chuột hoặc bàn phím có cổng giao tiếp này. Khu vực cổng SATA có 1 cổng SATA Express (là kết hợp của 1 cổng mini SATA Express và 2 cổng SATA III có thể tương thích ngược) và 1 cổng M.2 dành cho các SSD hỗ trợ giao tiếp này.

umbrella_corp · 2/10/14

Nhìn kỹ bo mạch một chút

Với chip BIOS được gắn trên socket như vầy, người dùng sẽ không còn phải lo lắng việc vọc vạch dẫn tớ hư hỏng BIOS vì chúng đều có thể thay thế dễ dàng. Heatsink của khu vực VRM cùng chip cầu nam được thiết kế khá đẹp mắt với khả năng tản nhiệt tương đối hiệu quả.

Hệ thống cấp nguồn cho RAM gồm 2 phase nguồn được thiết kế khá to so với các linh kiện còn lại cho phép RAM có được hiệu suất cao cùng khả năng ép xung lên 3200MHz với RAM cùng CPU đã được tuyển chọn. Ngoài ra tôi cũng tìm thấy trên bo mạch chủ này chip điều khiển ASMedia ASM1082 dành cho cổng PCI truyền thống.

Tôi rất ấn tượng với việc Z97-A là bo mạch chủ có độ dày tới 4 lớp và hãy để ý vị trí mà tôi chụp ở trên để thấy được ASUS đã báo hiệu cho người dùng Z97-A dày tới 4 lớp như thế nào.

Để điều chỉnh tốc độ quạt, ASUS đã dùng chip Nuvoton NCT6791D trên Z97-A. Ngoài ra con chip này còn hỗ trợ khả năng giám sát nhiệt độ thông qua các dây cảm biến nhiệt nối vào các đầu cắm dưới jumper Clear CMOS.

Đây là chip điều khiển TPU cho phép hệ thống có thể ép xung tự động và người dùng chỉ cần ngồi yên mà hưởng thụ mà thôi.

Ngoài TPU, Z97-A còn có gạc EPU cho phép hệ thống tự động tiết kiệm năng lượng. Bên cạnh đó là gạc EZ Switch dùng để tinh chỉnh thông số RAM theo SPD của NSX mà không cần phải vào BIOS.

Đây là các đèn LED báo tình trạng của các thành phần bo mạch chủ khi boot máy, cho phép người dùng có thể tự phân tích khi hệ thống bị treo ở đâu. CPU và RAM là 2 đèn LED bật lên đầu tiên.

Sau khi 2 thành phần trên báo đèn xong tiếp tục là VGA và Boot device sẽ cháy đèn. Nếu bạn mở chế độ Fast Boot khi cài Windows 8/8.1 thì khả năng đèn LED sẽ cháy rất nhanh.

Z97-A có hệ thống âm thanh mới là CrystalSound 2 với miếng chắn chống nhiễu EMI cho chip âm thanh bên trong cùng đường mạch cách ly với các thành phần còn lại của bo mạch chủ nhằm tăng khả năng chống nhiễu và giữ chất lượng âm thanh đầu ra.

umbrella_corp · 2/10/14

Hệ thống test

Thiết lập hệ thống

Lắp bo mạch chủ Z97-A vào benchtable rất dễ dàng. Với các sản phẩm giá rẻ, bạn chỉ cần quan tâm nó chạy được không gặp trục trặc hay không thì tôi thử con này thì thấy nó chạy rất bình thường không có gì xảy ra cả. Các kết nối dùng cáp và gạc chuyển được đặt ở những vị trí rất thông minh rất dễ lắp đặt gọn gàng.

Ngay cả với jack cắm USB 3.0 front panel cũng được đặt chỗ rất đẹp không bị vướng RAM, thậm chí cả tản nhiệt to cũng dễ dàng vừa khít khi lắp vào bo mạch chủ vì bộ tản VRM được thiết kế khá nhỏ để tương thích nhiều tản nhiệt CPU mà Cooler Master TPC812 to nạc của tôi lắp vào cũng khá vừa vặn.

Chạy hệ thống mặc định lẫn ép xung đều tốt nhờ vào bản BIOS được tinh chỉnh rất tốt của ASUS. Đây là hình ảnh CPU-Z của hệ thống mà tôi test với Z97-A mặc định lẫn ép xung.

Công suất tiêu thụ

Chúng tôi sẽ đo công suất tiêu thụ CPU chỉ khi nào hệ thống test đi vào ổn định. Tôi cách ly lượng điện tiêu thụ chạy qua jack 8 pin ATX bằng cách sử dụng bộ đo nội dòng (in line meter) cung cấp các trị số điện thế đang chạy và tổng số WAT điện đã đi qua. Khi mà cách này cũng chưa được chứng minh là lượng điện tiêu thụ của CPU được cách ly hoàn toàn trong mọi trường hợp, nhưng nó cũng đóng vai trò là thước đo tốt cho thiết kế mạch điều khiển dòng VRM về độ hiệu quả cũng như hiệu dụng. Tổng điện thế tiêu thụ hệ thống cũng không thực sự cần thiết nữa bởi nó còn phụ thuộc vào loại card đồ họa nào được gắn trên bo mạch chủ. Cách đo điện thế tiêu thụ của riêng bo mạch chủ mà không cần phải can thiệp vật lý vào bo mạch bằng cách đo điện thế của đầu nguồn 8 pin CPU gần như là cách lấy giá trị gần đúng nhất. Tôi dùng chương trình wPrime với tùy chọn 8 luồng hoạt động khi mà chương trình này sẽ làm CPU hoạt động ở tần suất cao và thời gian test đủ dài để hâm nóng bộ VRM và CPU. Cách này không được dùng để test độ ổn định khi mà tôi có nhiều chương trình khác để làm chuyện đó. Bộ đo được sử dụng ở đây là Zalman sản xuất và đã có mặt trên thị trường khá lâu rồi. Nó đưa ra các kết quả khá tương đồng khi so sánh với bộ đo FLUKE 337 trong cùng một môi trường test.

Điện thế tiêu thụ của bo mạch chủ ASUS Z97-A khá ổn, khi mà hiệu năng mặc định đưa ra các kết quả khá tốt nhờ vào profile Turbo có sẵn. Ở các thiết lập ép xung thì hiệu năng cũng chấp nhận được, thông số điện thế trên CPU đạt yêu cầu của nền tảng Z87 đề ra. Có vẻ như bo mạch chủ này tối ưu hóa hiệu năng ở chế độ mặc định nhưng khi bạn thay đổi một vài thông số cấu hình thì hiệu năng lại tăng thêm tùy theo bạn điều chỉnh nhiều hay ít.

umbrella_corp · 3/10/14

Hình ảnh BIOS

BIOS mới của ASUS là một trong những BIOS trực quan nhất mà tôi từng thấy. Tùy theo mẫu bo mạch chủ và hệ thống tản nhiệt đang sử dụng, cách ép xung dễ dàng nhất là sử dụng một số profile định sẵn để áp dụng lên hệ thống. Nên nhớ là các profile này chưa được chạy thực nghiệm với hệ thống của bạn vì BIOS chỉ tùy chỉnh các thông số linh kiện theo profile XMP có sẵn và tự động thiết lập xung nhịp thường được sử dụng nhất cho hệ thống của bạn.

BIOS của Z97-A có chức năng tự động chạy các mức ép xung để tìm ra mức xung tối ưu có thể ép được cho hệ thống của bạn. Ngoài ra nó còn có chức năng điều khiển quạt tự động tùy theo mức nhiệt độ mà hệ thống tự động tăng giảm quạt để làm mát hệ thống.

umbrella_corp · 3/10/14

Tùy chỉnh trong BIOS

Chuyển sang chế độ Advanced Mode mở ra rất nhiều tùy chọn cho Z97-A mà trong đó có rất nhiều cấp tùy chọn vượt qua hoàn toàn mong đợi từ khá nhiều đối tượng người dùng. Tôi đã chụp gần khoảng 60 tấm hình về các tùy chọn trong BIOS cho các bạn vì thế cứ vô tư mà tìm hiểu về chúng hoặc lấy nó làm tư liệu cũng được.

Ảnh to các bạn có thể tham khảo tại đây.

umbrella_corp · 3/10/14

Các phần mềm đi kèm

Dù là mẫu bo mạch chủ giá rẻ hay cao cấp, ASUS đều cấp bộ phần mềm gần như tương đương nhau về giao diện cũng như chức năng. Điều này có thể nhận thấy ở phần mềm giám sát và tối ưu gói tin mạng CFOS.

Gói phần mềm đặc biệt AI Suite 3 chứa tất cả các tùy chỉnh về bo mạch chủ ở đủ mọi cấp độ và thanh thông báo EZ Bar cho phép bạn có thể thay đổi profile sử dụng bo mạch chủ nhanh chóng. Ngoài ra còn có bản CPU-Z ASUS Z97 series dành cho các power user hay overclocker có thể kiểm tra xung nhịp hệ thống.

Trong gói phần mềm kèm theo bo mạch chủ có phần mềm media streaming cho phép người dùng truy cập miễn phí dữ liệu được lưu trữ trên server điện toán đám mây và phần mềm điều khiển âm thanh cho hệ thống Crystal Sound 2 với nhiều tuỳ chỉnh làm hài lòng bất kỳ một audiophile thật thụ nào.

Trong bộ chương trình phần mềm kèm theo còn có phần mềm ổ dĩa ảo Daemon Tools Pro bản quyền, EZ Update dành cho cập nhật phần mềm và BIOS tự động và chương trình điều khiển PC từ xa.